Zucht... houtworm

[OBL-Rien]

In ons nieuwe huis (uit ca 1930) heb ik uitvlieggaatjes gevonden. ca 1-2mm, dus waarschijnlijk gaat het hier om de gewone houtworm (geluk bij een ongeluk). Tot nu toe heb ik 2 plaatsen gevonden waar deze voorkomen, beide niet erg groot (ca 50cm diameter) Maar er zit in het huis wel veel hout (tja, 1930...).

De vroegere bewoonster heeft er 13 jaar in gewoond en heeft nooit houtworm gezien of daar tegen behandelt. Ook weet ze niet of de bewoners voor haar daartegen behandelt hebben.

Grote vraag: is de worm nog actief, of zijn ze al lang vertrokken? Ik kan er geen papier onder leggen want de gaatjes zitten in de vloerplanken en balken. Het daar onder liggende (houten) plafond is geverfd en heeft geen gaatjes. Wel is ten minste 1 van de plafondplanken behoorlijk aangetast (dat merkte ik toen ik er een spijker uit haalde).

Nu we nog aan het klussen zijn (we wonen er nog niet in) kan ik natuurlijk gemakkelijker behandelen dan wanneer we er in wonen. Maar is dat wel nodig?

Ik heb gelezen dat de gewone houtworm hout dat minder dan 10% vocht heeft vermijd. Het hout is zeer droog (hoe droog zal ik a.s. WE meten). Stel dat ik meet dat het hout slechts 7% vocht heeft, kan ik er dan van uitgaan dat de houtworm weg is?

Of toch maar in de zure appel bijten en nu onmiddellijk laten behandelen?

[ritsaert snijder]

Oude huizen zonder houtworm....als je hier de houtwormgaatjes weg haalt dan valt het huis om.

Mijn optiek is om actieve houtworm zo extreem mogelijk te behandelen. Maar wat is actief;
* vers boormeel of
* verse gaatjes, dan zijn de kanten van de gaatjes nog vers (licht gekleurd) of
* zien van de vliegende vorm (in deze periode).

actief behandelen;
* verwijderen van het hout en vervangen door goed hout (eik)
* hout een week in de vriezer
* volledig doordrenken met een middel (heeft niet de voorkeur)

[OBL-Rien]

* zien van de vliegende vorm (in deze periode).

Ik zal zaterdag eens de zichtbare gaatjes markeren.
Dan kan ik bijhouden of er gaatjes bijkomen of niet.

[Mees*]

En daarna zorgen dat vocht geen kans krijgt. Ik denk dat bij ons de wormgaten ook deel uit maken van de constructie, die er al een jaar of 400 staat.

[deleted]

Oud hout heeft in principe weinig tot geen eiwitten (voedsel) meer en (normaal gezien) zouden het dus oude gaatjes moeten zijn.

In eik zal dat bovendien erg oppervlakkig zijn.
En een oud gebouw, oud hout zonder gaatjes .... ?

Vochtig klimaat moet natuurlijk sowieso vermeden worden bij hout.

En verder een beetje gezond verstand: is de aantasting heel erg , dan vervangen.
Maar je moet bij oud hout er niet met een vergrootglas gaan opzitten, want dan vind je altijd wat ...

De nieuwe stukken die je (eventueel) inbrengt zullen trouwens veel gevarlijker zijn voor echte nieuw aantasting, dan de oude.
Ik zou er dus een beetje terughoudend mee zijn.

Op http://www.cultureelerfgoed.nl vind je verschillende brochures ivm houtaantastingen.

G

[OBL-Rien]

Oud hout heeft in principe weinig tot geen eiwitten (voedsel) meer en (normaal gezien) zouden het dus oude gaatjes moeten zijn.

Aha! dat is goed te weten.

Ik ga zaterdag eens destructief testen (i.e. hout van het plafond wegnemen en kleinmaken, en spijkers inslaan in de balken).
Dat zou me dan een goed overzicht moeten verschaffen over eventuele schade. (Het plafond mag so wie so gedeeltelijk weg)

[Dutch John]

Niet te druk over maken. Alleen handelen als je meel vindt. Koop een paar liter petroleum en sop de actieve plekken ermee in. Daarna een paar dagen goed ventileren. Laten doen kan ook. Is niet per sé milieuvriendelijker, maar zeker duurder.

Enne.... leer ermee leven. Hoort bij een oud huis.

Groet,
DJ

[jwardenier]

In de oude landbouw hing men een jutte zak met eikels in de nok , het schijnt dat ze dit nog lekkerder vonden als hout ,de kevertjes legden hun eitjes ook in deze eikels , het voorjaar daarop verbrande men ze .
Ik heb het aangetaste vloerhout zoveel mogelijk vervangen en de rest inclusief kap behandeld met insecten olie .
Het laatste deel van het achterhuis zitten grote gatenvreters ,hiermee moet ik nog aan de slag ,Spooren vernieuwen en een gedeelte afbreken ,daarna de fik in het hout .En dan nog weer insecten olie toepassen , de gewaterde sporen laten ze ongemoeid in de jaren 80 heeft de vorige bewoner nog een stuk stal bijgebouwd met on gewaterd hout en dit eten de grote vreters graag ,het behandelde hout is vrij .De insecten olie is verkrijgbaar bij de bestrijding bedrijven ,ook wel bij de betere gereedschap-s en bouwmaterialen handel .Wel even kijken of ze ook geschikt is om boktor ook te doden en of het wel op olie basis is ,deze werkt langer . Dit is wat ik er van weet ,vast wel voor verbetering of aanvulling aan te vullen en ik leer dan ook graag van anderen . gr J W .

[OBL-Rien]

Eigenlijk waren alle onderzoekingen die ik gisteren wilde doen al gelijk overbodig toen ik binnenkwam.
De houten balk die de meeste gaatjes vertoont had duidelijk nieuwe uitvlieg openingen erbij gekregen: deze hadden een duidelijk "versere" kleur en er lag wat boormeer rond de gaatjes.
Omdat er op dit moment ook flink wat hout toegankelijk is voor de uitgevlogen insecten hebben we geen andere keus dan te behandelen.
Oh well...

[MaartenB]

Naar mijn ervaring is informatie over houtworm slecht/matig te vinden. Wij ontdekten in ons huis (bouwjaar rond 1880) een jaar geleden ook houtworm. Ik maakte me eerst erg druk, want ik dacht dat je er echt snel wat aan moest doen. Uiteindelijk heb ik een timmerman over de vloer gehad die zei "Noem je dat houtworm!" (was een trekbalk die vol met gaten zat). En iemand die aan houtwormbestrijding deed die zei dat nu we toch aan het verbouwen waren er misschien direct wat aan zouden kunnen doen, maar dat als je 50 jaar zou wachten er nog weinig aan de hand zou zijn.
Dus ik maak me niet zo druk meer. Bij ons zat de meeste houtworm op plekken waar vocht/lekkage is geweest. Ook op het dakbeschot aan de buitenkant zat veel houtworm, wat vermoedelijk kwam door vochtophoping door het (dampdichte) dakleer of asfaltpapier.
Om de larve of kever dood te maken kan je het hout insmeren met petroleum / kerosine. Het enige nadeel is dat het de eitjes niet worden gedood. Het meeste houtworm bestrijdingsmiddel is een menging van permetrine met kerosine. De kerosine (of petroleum) dood dus eerst de larven en kevers, het permetrine blijft zitten in de buitenlaag van het hout. Als binnen 0-20 jaar de eitjes uitkomen, eet de larve dit hout op en zal sterven. Of je permetrine wilt gebruiken moet je zelf bepalen. Het is schijnbaar niet erg schadelijk voor mensen, wel voor insecten en waterdieren en katten(!) (dus kijk uit dat het niet in het oppervlakte water komt).
Uiteindelijk heb ik alles zelf behandeld, met een goed pak, een gasmasker, bril en zo'n vernevelaar met handpomp. Ik denk eigenlijk dat het permetrine niet het meeste schadelijk is voor de mensen, maar de kerosinedampen met de vele vluchtige stoffen (VOC/VOS) is juist iets wat je niet in je huis wilt, maar ja, veel andere opties zijn er volgens mij niet.

[OBL-Rien]

En iemand die aan houtwormbestrijding deed die zei dat nu we toch aan het verbouwen waren er misschien direct wat aan zouden kunnen doen, maar dat als je 50 jaar zou wachten er nog weinig aan de hand zou zijn.

Dank je MaartenB.
Ik denk dat dit ook bij ons het geval is. De totale belasting lijkt nogal mee te vallen, maar door de herinrichting worden nu alle houtdelen boven in de woning so wie so toegankelijk. Aangezien we bovendien in een gebied gaan wonen waar houtworm veel voorkomt ligt het voor de hand om dan maar gelijk een behandeling te laten doen.

Waarschijnlijk zal ik het niet zelf doen, laten doen scheelt ongeveer een week, en we kunnen die tijd goed gebruiken.

[Tim]

Rien,

Ook al "mag" je er na 2 dagen weer in, ik zou toch een week wegblijven en ventileren. Ben nooit in een hok geweest wat 2 dagen eerder was gedaan, met koppijn en tranende ogen thuis gekomen.

Hoe deden ze dit vroeger? Terpentijn?

Tim

[ritsaert snijder]

Houtwormgaatjes zijn geen bedreiging zolang er geen sprake is van actieve houtworm. Op het moment dat ik actieve houtworm zie dan trek ik alle registers open om het te bestrijden. Tenminste bij een oud huis met constructieve delen van hout. Als de actieve houtworm zich gaat verspreiden heb je een groot probleem omdat efficiente bestrijding niet mogelijk meer is. De bestrijdingsmiddelen die een huis in een keer kunnen ontwormen zijn verboden (terecht). Dus mijn filosofie is om beginnende plekken rigoreus aan te pakken met alle middelen die bruikbaar zijn en om ze daarna 10 jaar lang in de gaten te houden. Ik had eind 2009 een dergelijke plek. Compleet behandeld (stukken vervangen, stuk in de vriezer bij een slager en weer terug geplaatst, chemokuur). Ik controleer elk jaar.

[OBL-Rien]

Inderdaad Tim, ik ben ook niet van plan om er na 2 dagen weer in te gaan.
Ik ga het proberen zo te plannen dat ik pas na zo'n 1,5 week weer in het huis moet zijn.

[MaartenB]

Zoals ik al zei, als het houtworm is hoef je je niet zo druk te maken hoor, zeker niet in de constructieve delen. De houtworm gaat meestal niet zo diep dat het de constructie echt kan verzwakken (uitgaande van over dimensionalisering van het hout). In het rondhout blijven ze toch wel in het spinthout. Het dakbeschot of vloerplanken kan wel een probleempje zijn als er van beide kanten flink in gegeten wordt. Maar de plekken waar echt veel houtworm zit was bij ons waar ook vochtproblemen zijn geweest. De houtworm was eigenlijk niet het probleem, maar een gevolg van een ander probleem.
Boktor gaat wel wat dieper, en maakt ook diepere gaten, dus daar moet je wat voorzichtiger mij zijn.
Aangezien wij de verbouwing kamer voor kamer deden hebben we alles goed afgedicht met PE folie, en alle kieren en naden dicht getaped. Maar het blijft idd erg lang stinken. Met de deur dicht, de ramen in die kamer open en onze afdichting rook je er in de rest van het huis bijna niets van (alleen in de buurt van de kamer die behandeld was). Na 2 weken heb ik alles opgeruimd, ik ging weer beschermd naar binnen, want het stonk er nog. Er lag toen nog veel vloeistof op het folie waarmee ik de vloer had afgedekt, dit was volgens mij de hoofdoorzaak van de lange stank.
Zonder houtworm is denk ik ook een illusie, ik ga er niet van uit dat het huis zonder houtworm zal leven. Ook al roei je ze allemaal uit, er kan altijd weer een aan komen vliegen.
Je kan ook om de paar jaar het hout behandelen met lampenolie, dat is eigenlijk geurloze petroleum. Alleen moet je dan wel bij het hout kunnen, wat niet altijd mogelijk is.
Met de blokkwast is het ook mogelijk aan te brengen, dat heb ik aan de buitenkant van het dakbeschot gedaan waar veel houtworm zat, dat stinkt ook een stuk minder. Maar binnen was dat niet praktisch, met alle hoeken en gaatjes.