(Glas)ovenbouw in Kenia

[Dutch John]

Desnoods stook je ze eruit... Ik vermoed dat ze juist door de papierlaag vast zitten. Nat papier kleeft. Als het droog is zit het vaak definitief vast. Misschien was het beter geweest alleen een dunne film vet aan te brengen. Maar dan nog:als de klei droogt en ook maar iets krimpt, zit de zaak klem.

Groet,
DJ

[hotglass]

zo eerst de foto's eens even bijplaatsen, die kreeg ik eerder met geen mogelijkheid meer ge-upload.

Ha John,

Het papier is juist vetvrij - bakpapier om het weer los te kunnen krijgen, maar ik verzin wel iets, daarbij komt uitstoken wel op de laatste plaats, brandend pvc stink vreselijk en dat niet alleen.................


groet,

Ed

[Chicken Power]

Wij lezen hier ook vol verbazing, maar gretig mee. Chapeau!

Hier wil ik John graag in bijtreden!


Het is niet zo zeer mijn ding, maar ook ik lees met veel genoegen mee.

Zijn de ovens voor glaskunstproducten of went men ze daar ook voor bruikbare unica aan?


Groet, Cp

[hotglass]

Inmiddels zijn de heatrisers ingepakt in een laag vermiculiet met kleipoeder, gemengd tot een mooie plakkerige substantie.
Ook heb ik dunne voegen aangebracht in de eerste laag omdat een heatriser uit één stuk vermoedelijk snel knapt.

De volgende stap is om het geheel in te pakken in de de isolatie mix van het puimsteen met "bindmiddel:.
Dat laatste was nog niet gemakkelijk. Mijn verwachting van de op zich zeer kleverige rode klei was te hoog gespannen.
Na het doen van een aantal testen komt een kleine toevoeging van kalk als meest gunstige uit de bus.
Kalk kan natuurlijk hogere temperaturen verdragen en blijft wat flexibel.
Cement heeft een hogere aanvangssterkte, maar breekt sneller door zijn hardheid en bovendien is het materiaal nauwelijks
opnieuw te gebruiken als je eens wilt repareren. Kalk heeft jammer genoeg weer een levertijd van enkele dagen. Dit wordt
in de Keniaanse huis-tuin-en keukenbouw normaal niet gebruikt. Het is onbekend maar wel een 'plaatselijk' geproduceerd materiaal.
Het is zelfs behoorlijk goedkoper (4,5 Euro per 25 kg) als de gewone cement die hier verkrijgbaar is.

Assistent Patricia is inmiddels redelijk handig geworden met het zeven van de rode klei, zodat ik steeds een voorraad heb om me te mixen.

@ CP………

Leuk dat het toch ook jou interesse heeft ondanks dat het niet 'ding' is. Dat 'ding' van jouw kwam vandaag tijdens de lunch nog wel ter spraken.
Mijn glaspartner hier is overtuigd 'Jane', een Hindoestaanse stroming die het eten van (voormalig)levende wezens helemaal verbied.
De assistenten hier, van verschillende Keniaanse stammen, eten juist vreselijk veel. De sprinkhanen zijn vaak wel bekend, maar ook hagedissen
leguanen en soms zelfs kakkerlakken staan daar op het menu van thuis. Ik ga me daar maar niet aan wagen, mijn voedselvergiftiging van
vorige week een visje in een duur restaurant plaagt me ook nu nog.

Het glas wat hier uiteindelijk gemaakt gaat worden is enerzijds bedoeld voor het maken van grote interieur objecten(in overleg met architecten).
De productie van papieren kralen is een onderdeel van huidige activiteiten, dat moet uitgebreid worden met glazen kralen.
Verder moet er nog veel tijd en energie in scholing in het glasvak gestoken worden en moet de plek ook een voorlichtingsfunctie krijgen
wat betreft de techniek van schone verbranding (rocketstove) voor huishoudelijk gebruik.

Groet

Ed

[gerard]

Hallo @
Je spreekt meerdere keren over de Keniaanse rode klei. Weet je zeker dat het hier over klei gaat? Kan men de grond gebruiken voor bv. pottenbakken? Is het geen leemgrond, of aarde met een hoog siltgehalte? Zand en silt hebben geen bindende eigenschappen. Alleen klei bindt. Heb je al een sedimentatietest gedaan?
Misschien onnodig, geef ik toch maar even aan hoe je dat kunt doen.
Mix de grond met veel water. Gooi het in een glas (of doorzichtig plastic, bv. petfles zonder hals) en laat het bezinken. Je zult dan van beneden naar boven duidelijk laagjes zien. Onderop grind, dan zand, dan silt en bovenop ligt de klei, met in het water nog organische resten.
Zou je zoiets in grotere hoeveelheden kunnen doen, dan kun je dus de klei afscheppen en als bindmiddel gebruiken. Proces duurt effe, dat wel, maar kost niets. En ik kan me voorstellen dat men in Kenia wel het geduld kan opbrengen om te wachten tot het zooitje netjes bezonken is…..waarschijnlijk ook nog wel wat langer

Misschien dat je hier wat aan hebt.

Groet,
Gerard

[ritsaert snijder]

Ed,
Heel erg leuk project, ik lees het elke keer keer met veel plezier !

Gerard,
Om het als bouwmateriaal te kunnen gebruiken is toch maar een fractie klei (10 procent) nodig als bindmiddel. Andersom redenerend kan je natuurlijk ook een ander bindmiddel toevoegen (andere bindmiddelen dan klei en kalk zijn voor deze toepassing natuurlijk niet geschikt)
Ritsaert

[gerard]

Om het als bouwmateriaal te kunnen gebruiken is toch maar een fractie klei (10 procent) nodig als bindmiddel.

@Ritsaert,
Om het door jou genoemde percentage klei te kunnen mengen, zul je toch eerst die klei moeten hebben, lijkt me.
Tricky: De bij deze sedimenttest zichtbare laagdiktes, zeggen nog niets over de daadwerkelijke percentages….. Hiervoor zal de klei eerst gedroogd moeten worden, pas daarna kun je op droge volumematen, of in gewichtspercentages mengen!
De verkregen klei kan natuurlijk ook aangewend worden om, bijgemend, het bindvermogen in een mengsel te verhogen.

Groet,
Gerard

[hotglass]

Hallo Gerard,

Inmiddels weet ik dus wel zeker dat het geen klei is. Ik ben inderdaad begonnen met een sedimentatie test, maar foei zeg wat is het moeilijk om uit die donkerrode drab nog iets te concluderen. Na dagen wachten voor beslagen ruiten kreeg ik een beetje zicht, een paar donkere spikkels in de onderste cm van de glazen pot.
Daar kon ik eigenlijk niets mee, behalve ontevreden zijn. Vanwege het vreselijk plakkende karakter besloot ik toch maar door te gaan met dit "tuinaarde project"

We kijken nu naar de beschikbaarheid van gewone kleipoeder. (@ Ritsaert !, ook bedankt voor je commentaar) Als we dat hebben gevonden gaan we dat bijmengen.
Bentoniet hebben we al wel kunnen traceren maar met 50 euro /25 kg doen we dat nog even niet . De klei die ik hier al heb liggen wil ik bovendien
reserveren voor het hoge temperatuur gedeelte.
Klopt het overigens wel dat de klei boven op de silt-laag ligt? Silt is toch het fijnere deel en blijft daardoor langer zweven in water?
Ik kan het nu even niet zelf nazoeken, bij gebrek aan stroom zit ik in een bijna donkere kamer met een bijna lege laptop.
Het testen zoals jij het beschrijft is wel heel verstandig en tegelijk heel erg niet van hier. Even mengen, een beetje kneden en als een flinke bol dan niet van mijn hand valt als ik die ondersteboven draai, is voor iedereen duidelijk dat het lekker plakt. Ik wil dan nog proberen het bindmiddel tussen de isolatiematerialen zo minimaal mogelijk te houden voor een optimale isolatie.

groet,

Ed

[gerard]

Hoi @,

Nee, silt is grover. Bij deeltjes kleiner dan 0,002 dan spreek je van klei
Klei <0,002 mm
Silt 0,002 tot 0,063 mm. (=ISO, tot 0,05 in de US)
Zand 0,063 tot 2 mm
Grind > 2 mm.
Een hunebed is dus eigenlijk grof grind….
Overigens noemen ze silt in België soms leem. Terwijl leem in Nederland (en duitstaligen) een mengsel is van klei, silt, zand en grind.
Simpele grond(leem)test: De vochtige grond tussen handpalm en vingers kapot wrijven.
Voelt het korrelig aan, dan heb je een hoog zandgehalte. Kleeft het enigszins, maar laat het zich na het opdrogen makkelijk afvegen en de rest makkelijk afspoelen: dan heb je een hoog siltgehalte. Kleeft de zooi flink aan de handen, en laat het zich na opdrogen niet afvegen en moet je behoorlijk lang je handen spoelen/wassen dan heb je een hoog kleigehalte. Loop je ergens, en je schoen blijft achter. Dan heb je hoogstwaarschijnlijk met klei te maken.

groet en vooral succes,
Gerard

[ritsaert snijder]

Gerard,
Bedoel je..ja de klei ligt boven op de silt (fijner) en nee de silt is grover?
Ritsaert

[hotglass]

Omdat wachten op materiaal hier de gewoonte is, maar ik het Nederlandse doorduwen niet echt kan onderdrukken
zijn we begonnen met het maken van een bekisting, zodat we sneller met de ruwbouw verder kunnen als de verwachte zakken
met kalk eenmaal arriveren. Daarnaast zijn we met de restjes vast begonnen aan de onderbouw van de afkoel-oven.

Het grote puzzelen over wat te doen met de lage kleefkracht van de rode grond(klei zal ik het niet meer noemen) heeft
vandaag nog behoorlijk tijd in beslag genomen. De kalk doet wel het nodige en is voor de onderbouw genoeg, voor de koepels
en dergelijke is het niet genoeg. Uit de paar materialen die snel beschikbaar zijn hebben we uiteindelijk de beste gekozen
en daarmee ook de duurste. Bentonite dus! hier in gebruik om dammen waterdicht te maken.
Een tip die ik overigens direct doormail naar het thuisfront in Frankrijk omdat daar één meter ijs tegen de achtergevel voor
veel wateroverlast in huis zorgde.
Laat die bentonite nu door hetzelfde bedrijf geleverd worden die onze lading met kalk al weer dagen vasthoudt!
Met één telefoontje lukte het om de zak met bentonite daar bovenop te krijgen, wel eerst 25 keer bellen voordat iemand de telefoon opneem
En als het universum het wil, gaat de vrachtwagen morgen in Nairobi arriveren.

Groet,

Ed


@ Gerard, ik zal wat van het rode materiaal voor je bewaren, ik moest nu kiezen voor een praktische oplossing en dat lijkt toch echt bijmengen van klei/bentonite te zijn. Als de ovens branden, ga ik kijken of je er ook gewoon een pot van zou kunnen bakken.

[gerard]

@Ed,
Goede keuze, dat bijmengen van Betonite (hoog Montmorilloniet gehalte en daardoor goed bindend vermogen). Zoals je zegt, wordt Betoniet gebruikt om dammen waterdicht te maken. Het wordt, geloof ik, om diezelfde reden ook ingezet bij bv. tunnelbouw. Betoniet heeft de eigenschap om flink te kunnen zwellen als er water in het spel is. Haarscheurtjes worden zo “dichtgezweld”. Maar het betekent volgens mij ook, dat je bij droging meer kans hebt op scheurtjes.
Even terzijde..
Men onderscheidt twee typen: Natrium-betoniet (NB) en Calcium –betoniet (CB). De NB zwelt het meest, de CB beduidend minder. De NB is dus de betoniet die gebruikt wordt voor dammen en tunnels maar is betrekkelijk schaars. De CB vindt je vooral daar, waar in het verleden vulkanische activiteit heeft plaatsgevonden. Ik vermoed i.v.m. de puimsteen in Kenia, dat je daar de CB vindt. Deze CB zwelt dus minder en geeft bij droging waarschijnlijk dan ook minder kans op scheurtjes. Men kan de echter de CB behandelen met soda, waardoor kalk neerslaat en de betoniet dezelfde eigenschappen krijgt als de NB.

Ik ben even in mijn documenten gaan spitten, daar vond ik het volgende interessante:
Pure Montmorilloniet gemengd met 6% kalk gaf bij testen maar een geringe toename van druksterkte. Echter, pure Montmorilloniet met een bijmenging van 4% kalk en 2% cement gaf een verhoging van de druksterkte van ongeveer 100% te zien. Let op, bij leem met een kleigehalte van 10/20% zal dit uiteraard minder spectaculair zijn.

Leuk dat je wat van de rode grond voor me wilt bewaren. Ik ken overigens jouw achtergevel probleem… ´k zie hetzelfde in de Ardèche.
Groet,
Gerard

[cjm]

Hoe het moet werken ben ik nog niet uit, maar ik geniet.
Om al het herkenbare uit afrika.
Om het werken met wat daar voorhanden is.

En leuk het kleicollege, want idd in klei zit een hoop verschil.
Hier heb je enorme plakklei die toch behoorlijk zanderig is.
De kleur is een soort bruin.
En valt idd ook erg tegen als je wilt kleien.
De ergste soort -misschien de beste juist- is hier de blauwe klei.
Die laat nooit los van je spa.
Toevallig weet ik van bentoniet door een waarschuwing ooit gelezen met tuinen.
Dat spul vooral niet gebruiken als je al op klei tuint, want doe je het wel dan weet je zeker dat je bodem dicht slaat.
Is het niet zo dat kattenbakkorrels ook wel van dat spul worden gemaakt?


Dankzij alle info hier kan ik nu gericht wat proeven doen.

[hotglass]

Om de dag wat productief te maken ben ik maar een klein houtwerkplaatsje begonnen! Werkbank van buiten naar binnen gesleept
en mijn twee metsel-, 'beton-' en steen-assistenten omgeschoold naar de afdeling houtconstructies.
Nadat een van hen aanvankelijk zeer secuur bleek te zagen met de decoupeerzaag kreeg hij snel door dat zigzaggen
om de nauwkeurig geplaatste lijn heen ook best leuk is. Leuk om te doen weliswaar, maar niet om daarna met de handrasp alles weer glad te maken.

Aan het eind van de vrijdagmiddag begon dan eindelijk het materiaal binnen te komen en tegen zessen stond plotseling alles vol!
Vol met materiaal dat ik deze week had willen verwerken! Gelukkig heb ik de zaterdag nog, want een 5 daagse werkweek is hier nog niet ingevoerd.
We gaan proberen om voor 2 uur drie badkuipen met puimsteen-'isolatiebeton' te mengen en te storten.


Groet,

Ed

@ Gerard, fijn die technische ondersteuning. De bentoniet die je hier aantreft, kan denk ik van beide kwaliteiten zijn, het komt nl uit de buurt van de soda-meren hier. "Borrelende" heetwater-meren van pure sodaoplossing, bevolkt door prachtig roze flamingo's. Nu snap je direct waar die hun schone poten van hebben. Morgen ga ik tussendoor eens even de zak met bentoniet bestuderen om uit te vinden of die me nog iets wil vertellen.

@ cjm, De hele werkende 'vuurfabriek' hoop ik steeds duidelijker te maken met de voortgang van de bouw.
vooruitlopen op zaken lijkt juist hier een slechte keus, buiten de lijntjes kleuren past beter.

bedankt voor jullie bijdrage

[hotglass]

Het weekeind ben ik aardig doorgekomen met mijn stapel materiaal. Puimsteen/ kalk mengsel storten op zaterdag met daaroverheen
een laag puimsteen met vuurvaste cement. Alles wordt hier met de hand geschept en mijn twee assistenten hebben er duidelijk ervaring in.
Netjes in gelijk tempo door de 'berg' heen, en aan het eind even elkaars scheppen schoonkloppen, dan weer terug.
Daarna heb ik de basis van de twee "koepels" gelegd, en de vuurgang tussen deze twee koepels.
Ook de 'sleuf' met daarin een vuurvaste steen, die diens moet doen als 'noodafsluiter tussen de twee ovens is geplaatst.
Nadat ik alles precies pas gezaagd heb heb ik het hele verhaal gelijmd en afgesmeerd met een coating.

Vandaag was er dan ook tijd om de onderbouw van de afkoeloven en de schoorsteen verder op te trekken.
Met streng regime en onder waakzaam oog zijn de assistenten begonnen met zeven van het metselzand.
Eindelijk van die dikke kiezels af die je het leven zo zuur kunnen maken als je een gewoon stukje metselwerk probeert te maken.
De tweede boog stond vlot en morgen gaat er een lichtgewicht betonplaat overheen die als bodem moet dienen voor de afkoeloven.

Bovendien was het tijd om de PVS buizen nu eens uit de heatrisers te verwijderen. Eerder was al duidelijk geworden dat ze muurvast zaten.
Een beetje schuiven en trekken ging niet meer werken. DJ zijn idee van uitstoken hield ik nog altijd achter de hand, maar de paar stukjes tape
aan het eind van een lat werkten prima. Met die tape kon ik een haakse slijpmachine vast zetten en die de PVC pijp in schuiven. Twee keer
op en neer door de PVC pijp en daarna nog wat worstelen om de niet bereikbare uiteinden door te snijden, deed het uiteindelijk.
Wel zat de haakse slijper daarna zo vol met stof dat die een grote schoonmaak nodig had.

Toen de PVC pijp toch uit de heatrisers gezaagd en gesneden was , kon er ook wel weer een kleine demonstratie van af.
even een vuurtje maken in de vuurkuil, en toen (natuurlijk) niets! Gewoon een klein oplaaiend vuurtje recht omhoog.
Met een stukje brandende krant in de heatriser draaide de brandrichting echter onmiddellijk de goede kant op.
Alles trok direct de(nog natte) burntunnel en heatriser in en met een stuk geperst zaagsel hebben we de boel ongeveer
een half uur aan de gang gehouden. Ook deze keer waren er mensen bij die niet konden geloven dat zo'n klein vuurtje
waar alleen maar wat trillende lucht vanaf komt ook echt warmte kan produceren. Een paar uitgestoken handen maakten
snel een einde aan dat ongeloof.


In mijn 'vrije tijd' op het net nog eens rondgekeken naar puimsteen en bindmiddelen en de grap is dat ik steeds weer uitkom bij de oudheid waar
kalk en puimsteen de uitgelezen combinatie vormden voor het maken van lichtgewicht beton. De uitgebreide website van een restauratie-bedrijf
uit België, vond ik erg informatief. http://www.arteconstructo.be



Groet,

Ed