le_pilaf schreef:Trasraam ..... Zou ik niet weten moet ik aan het graven en na kijken.
Frank,
Een trastraam is meestal ook langs buiten goed zichtbaar. De duurdere, hardere stenen in de muuraanzet hebben dan vaak een andere kleur of zelfs afmeting. Bijvoorbeeld:
Trasraam.jpg
le_pilaf schreef:
Er was een zwevende verluchte balken vloer
grondwaterstand. ...Moet ik controleren.
Om eerlijk te zijn is er niets zinnigs te zeggen zonder duidelijke tekening. Hoe hoog zitten/zaten die vloeren tov van het maaiveld ?
Ik neem even een situatie met een plaatje van internet. Dat is een mogelijke situatie, maar misschien ziet het er bij jouw helemaal anders uit.
Maar als ik even van de situatie op het plaatje uitga dan zou je volgende zaken kunnen bedenken:
Oorspronkelijke situatie:
vloer fundament1.jpg
Een belangrijk verschil tussen historische gebouwen en nieuwbouw is dat men bij nieuwbouw water&vocht volledig tracht uit te sluiten, terwijl men vroeger trachtte de balans (waterbelasting versus droogvermogen) positief te houden.
Oude gebouwen waren er dus op gericht om met een bepaalde hoeveelheid water/vocht om te kunnen.
In bovenstaand schema waren de maatregelen voor die balans bijvoorbeeld:
-Het fundament en de eerste 6 (of hoger) bouwlagen boven maaiveld werden in trasraam uitgevoerd.
-Waar mogelijk werd een drainage langs buiten aan het fundament aangelegd.
-De kelder werd verlucht met buitenlucht om de RV binnen de perken te houden. (op de afbeelding hierboven via de spouw en verluchtingsroosters in het buitenblad. Eventueel met een buizensysteem.
- Muren waren niet capillair (trasraam) en pleisters werden dampopen opgebouwd(kalkpleister en kalkverf) om bij eventuele piekbelastingen het vocht snel terug kwijt te geraken.
-ENZ ...
Gevolg op deze tekening is dat de muren in de binnenruimte relatief droog bleven omdat er aan de plinthoogte geen grote vochtbelasting was.
De koudebrug die deze muren vormen was er uiteraard ook, maar doordat ze relatief droog(droog isoleren poreuze materialen merkelijk beter dan nat) waren is ook de oppervlaktecondensatie veel minder.
Idealiseren moeten we deze situatie allerminst, want vaak was de RV in de kelderruimte toch vrij hoog met lange periodes. De balken en houten vloeren waren daardoor vaak aangetast door houtrot.
Maar wat belangrijk is is dat er door verluchting van de benedenruimte een evenwicht was tussen vochtbelasting en opdrogend vermogen.
Die vochtbelasting zou je als volgt schematisch kunnen voorstellen:
vloer fundament4.jpg
Nu werd die houten vloer eruit gegooid en de ruimte met zand gevuld.
Bovenop werd de zaak afgesloten met een betonnen gietvloer. Met of zonder folie is deze betonnen vloer zo goed als waterdicht.
vloer fundament2.jpg
De vraag is wat er gebeurde met de verluchtingsroosters en doorgangen ?
Werden die in dezelfde kwaliteit als de rest van het trasraam gedicht ?
Is er uberhaupt sprake van een trasraam ?
Werd er een drainage voorzien onder de zandlaag ?
In ieder geval is het zo dat het vocht-evenwicht veranderde. De vochtbelasting is niet afgenomen, maar de droogcapaciteit van de verluchting valt weg.
De betonnen vloer laat ook geen water verdampen.
We weten niet of er buiten aan de muren en onder de vloeren drainage is voorzien.
In het slechtste geval werd er geen drainage onder de vloer voorzien.
Was er geen drainage buitenom en werden de verluchtingsgaten snel-snel gedicht met wat rommel dat men ter plaatse vond.
Water dat in de spouw naar beneden zakt kiest de makkelijkste route. Dat zou zomaar naar binnen kunnen zijn waar het opvulzand veel minder weerstand biedt dan de leemgrond buitenom.
Indien er een trasraam tot 50 cm hoog werd opgetrokken kan dat trasraam in deze situatie voor een perfecte dichting zorgen naar buiten toe.
Het water zit nu opgesloten in de voormalige kelderruimte als in een zwembad. De zaak raakt op den duur verzadigd en er bouwt zich zelf een opwaartse druk op. De betonnenplaat van de vloer geeft voldoende weerstand, maar de oude muren die deze plaat doorbreken krijgen nu de volle lading te verwerken.
vloer fundament3.jpg
Dit kan er toe leiden dat de muren 1 à 2 bakstenen hoog nat worden.
Daarna valt in principe de capilariteit stil door de afwisseling in poriëngrootte tussen baksteen en mortel.
Dit fenomeen zou ik dus niet dadelijk als opstijgend vocht duiden, maar eerder als een soort 'vollopen' met water dat nergens meer weg kan.
Doordat nu de muuraanzet natter is wordt ook de koudebrug lichtjes erger. Dit kan tot meer opppervlaktecondensatie leiden. Zeker in combinatie met voorwerpen die deze plaatsen afschermen van warmte.
een ander versterkend fenomeen die het water verder omhoog kan brengen is deze:
Er is opnieuw gepleisterd maar de hoogte is gelijk gebleven.
Als de oude kalkpleister werd vervangen door gipspleister (en latexverven) vermindert het droogvermogen nog verder en kan de poriënstructuur van het gpspleister het water nog hoger brengen.
Een extra fout die vaak gemaakt wordt daarbij is dat men de nieuwe gipspleister helemaal tot beneden doorzet en de nieuwe plinten op de gipspleister aanbrengt. Daardoor zal de pleister nog meer water aantrekken van de al problematische muuraanzeten.
Vroeger werd een plint rechtstreeks met trasmortel tegen de het trasraam gekleefd en werd er boven de plint gepleisterd. In de nieuwe situatie pleistert men vaak -zoals nieuwbouw- tot tegen de chappe en plakt men de plinten tegen de gipspleister:
Voor en na:
vloer fundament.5jpg.jpg
Kortom het mag duidelijk zijn dat er vel kleine cumulerende fouten kunnen zijn.
De zaak is na te gaan wat er in de voorliggende situatie misloopt.
Wat zijn de bronnen van vocht?
Hoe wordt vocht afgevoerd ? Wat is de evenwichtsituatie bij piekbelasting ?
In de hier geschetste situatie zou ik niet dadelijk kunnen zeggen dat een drainage rondom DE oplossing zou zijn.
Misschien is de binnenkant wel vochtiger dan de buitenkant 'dankzij' het dichte trasraam langs buiten en de slecht gedichte balk-en verluchtingsgaten in het binnenblad..
Misschien helpt injecteren wel bij de binnenmuren, maar wat gebeurt er met de vochtopbouw onder de vloerplaat ? Nog verdere drukopbouw zal op den duur het water via de spouwen ook hoger doen klimmen.(Let op: geen 'opstijgend vocht', maar water dat via de spouw naar beneden komt en daar gevangen zit door de het dubbele trasraam en verzadigde bodem)
Het water zoekt altijd een weg.
De zaak hier en daar afdichten verplaatst meestal het probleem naar elders of hoger.
G