Hoe energiezuiniger deze boot verwarmen

[Bootsman]

Ik woon op een boot, en ik wil nu de gebruikskosten lager maken en milieuvriendelijker maken, in die volgorde.
Gefaseerd investeren zal het motto zijn.

Ik hoor graag ideeen in welke richting ik kan denken, en handreikingen hoe de systemen werken.
Voor de verschillende scenarios en combinaties kan ik dan puzzelen en opbrengsten en kosten vergelijken.

De schil is zo goed als mogelijk geisoleerd, daar is weinig winst meer te halen.
Dubbelglas in de stuurhut zou mooi zijn maar die investering verdient zich niet snel terug.
Dat betekent wel dat die ruimte in de winter amper gebruikt wordt.
In het voor- en najaar is het juist een heerlijke plek die snel door de zon is opgewarmd.
De rest van de accommodatie is benedendeks met minder glas, weinig warmte van de zon, waardoor het stookseizoen lang duurt.

Verwarming gebeurt door een oud model Kabola kachel van ca. 17 kW.
Warm water komt uit een 120liter electrische boiler met tijdklok die 1,5 uur per dag mag bijwarmen.
Verder als huishoudelijke apparaten: Inductie kookplaat, condensdroger, geen vriezer.
24V accus zijn aanwezig, en een 30kVA generator.

Op het dak van de stuurhut is 4 tot 6m2 paneel weg te leggen, afhankelijk van afmetingen panelen.
Als ik de panelen zelf maak, is 6m2 makkelijker te realiseren. Ik wil de panelen perse helemaal plat leggen.
(Op termijn komt 30m2 scheepsdek beschikbaar, wat wel functie als beloopbaar anti slip dek moet houden.)

Mijn gevoel zegt me dat ik het meeste heb aan ruimteverwarming met zonnecollectoren, omdat de warmtevraag doorloopt tot in voor- en najaar, en zonnecollectoren dan toch al warmte kunnen leveren op de CV-installatie.
Ook wil ik een moderne CV-ketel met hoger rendement en geiserfunctie, zodat geen boilerverliezen.
(Gasflessen heb ik liever niet aan boord.)

Ik hoor graag wat jullie denken uitgaand van deze situatie? Wat zijn de mogelijkheden?


Groeten Walter

[pelletpower]

Vaccumbuizen kom je een heel eind voor ruimteverwarming en douche. Dat aangevuld met een klein houtkacheltje in de ruimte die je wil verwarmen. Als het automatisch moet eventueel een pelletkachel.

[Ingir]

Energiezuiniger verwarmen kan eigenlijk alleen door de boot beter te isoleren. Een verwarmingscapaciteit van 17 kW duidt op een veel te hoog warmteverlies of de boot moet zo'n 600m² groot zijn.

[Dutch John]

17 kW is het maximale vermogen. Zal niet continu branden. Zegt dus niets over de feitelijke warmtevraag. Als TS het aantal branduren per dag kan geven, dan hebben we een idee over de werkelijke warmtevraag.

In het algemeen wordt gesteld dat Nederland met zijn milde zeeklimaat geen best land is voor passieve zonne-energie. We hebben in de winter gemiddeld te weinig zonuren om het uit te nutten. Vraag is daarom of het de investering waard is. Maar het is slechts een algemeen gegeven. Heeft iemand een objectieve manier om dit uit te rekenen?

Groet,
DJ

[pelletpower]

Met het boekje solaranlagen kom je een heel eind. Voor een huis is het mogelijk 100% op solar te kunnen verwarmen. Zeker nu de vaccuumbuizen steeds beter worden. In de jaren 70 is in Almere een huis gebouwd dat volledig door de zon verwarmd wordt. De buffer is toen uitgerekend op 10m3 en bleek later veel te groot. Verwacht dus geen rocketsience van een berekening. Het ene jaar is kouder dan het ander. De afstand naar de maan is beter te berekenen dan de weersverwachting. In ieder geval is het de vraag of je de extra grote buffer/collectoren op een boot wil. Of je met hout wil slepen of automatisch op gas/pellets. Keuzes die de gebruiker zelf moet maken.

[Ingir]

17 kW is het maximale vermogen. Zal niet continu branden. Zegt dus niets over de feitelijke warmtevraag. Als TS het aantal branduren per dag kan geven, dan hebben we een idee over de werkelijke warmtevraag.

In het algemeen wordt gesteld dat Nederland met zijn milde zeeklimaat geen best land is voor passieve zonne-energie. We hebben in de winter gemiddeld te weinig zonuren om het uit te nutten. Vraag is daarom of het de investering waard is. Maar het is slechts een algemeen gegeven. Heeft iemand een objectieve manier om dit uit te rekenen?

Die 17 kW hoeft ook niet eens nodig te zijn, vaak wordt een te zwaar vermogen gekozen om te zorgen dat onder alle omstandigheden de hut op temperatuur kan komen. Toch geeft die 17 kW wel een indicatie van de warmtevraag. Dit maximale vermogen moet geleverd worden bij extreem weer, in NL wordt meestal gerekend met een extreem etmaalgemiddelde van -10°C bij een binnentemperatuur van 20°C. Er is dus een dT van 30°K ofwel een maximaal vermogen van 0,567 kW/°K. Op basis van een gemiddeld stookseizoen van zeg 2.900 gewogen graaddagen geeft dit een warmteverlies van zo'n 39.400 kWh warmte.

Stel dat de woonboot 150m² verwarmde vloeroppervlakte heeft dan is het maximale verbruik 260 kWh/m²a ofwel ruim 10x zo veel als een goed geïsoleerde woning. Daarom kan wel gesteld worden dat het warmteverlies nog onnodig hoog is en dat de mogelijkheden voor isolatie zeker nog niet uitgeput zijn.

De benutting van passieve zonnewarmte is ook in ons klimaat mogelijk. Veel belangrijker dan het aantal W/m²a zonopbrengst in onze omstreken is de goede oriëntatie van ramen (veel zuid, weinig noord), de zontoetredingsfactor van het glas en de isolatiewaarde van het glas. Ik kan me voorstellen dat voor woonboten met vooral grote ramen van enkel glas in de stuurhut en kleine ramen in de leefruimtes de passieve zonnewarmte nauwelijks benut kan worden. Ook speelt mee dat de inertie van woonboten doorgaans laag is zodat binnenvallende zonnewarmte nauwelijks gebufferd kan worden.

[JantjeV8]

Aan bovenstaande toevoegend dat je ook permanent een warmtewisselaar in een grote vijver hebt hangen, namelijk de hele bodem van het schip die als een liniare koudebrug de zijwanden van de woning vormen.
Een boot energie-arm maken lukt enkel als je een 'doos' in de romp maakt, geheel ontkoppelt van die romp.

[Bootsman]

Hallo allemaal !

Ik ben er niet fijngevoelig over, maar het is gewoon een schip, geen woonboot. (Zodat je geen houtbouw op een betonnen bak voor ogen hebt.) De oppervlakte van de woning is ca.60m2, met lekkage naar de weinig geisoleerde stuurhut waar de verwarming is dichtgedraaid.
Aan alle kanten aan wind blootgesteld, van goed geleidend staal, en inderdaad een natte ondergrond.
De betimmering is samen met de vloer een vrijwel afgesloten doos. Wat betreft isolatie is er weinig meer te halen, tenzij ik bereid ben het interieur opnieuw op te bouwen, dat is niet lonend. Isolatie verbeteren kan altijd, maar het is al wel meer dan 80/20% van het haalbare.

In een gewone winter stook ik 900 liter, in een strenge winter is dit 1100 liter.
Ik heb een vuistregel gevonden op internet;
Als ketel alleen voor verwarming dan bedrijfstijd circa 30%, d.w.z. gemiddeld 225 stookdagen of 1500 uur.
Sommetje (verliezen even overgeslagen) 1.000 liter x 10kWh = 10.000kWh per jaar
Dan volgens vuistregel efficiente inzet van kachel 10.000kWh/1500uur= 6.66kW

Als je voldoende tapwater voor een douche wilt hebben, 6l/min dan wordt 15kW als minimum gehanteerd voor oliekachels.
De kleinste gas combi-ketels zijn vaak ook 12kW, en de meeste eengezinswoningen zullen ook wel 12 of 22kW hebben hangen.
(Heb ooit eens gerekend aan waterverwarming, en kwam er toen op uit dat een electrische doorstroomgeiser nog het goedkoopste zijn.)
Dat is als je geen gasaansluiting en boilerverliezen hebt.)

@Ingir, ik snap de getallen en betekenis niet uit de zin 'Op basis van een gemiddeld stookseizoen van zeg 2.900 gewogen graaddagen geeft dit een warmteverlies van zo'n 39.400 kWh warmte' ?

De kachel was oorspronkelijk 40 kW, van toen de boot wel betimmerd maar niet geisoleerd was, zoals gewoon in 1965.
Vorig jaar heb ik de nozzle en branderdruk aangepast waardoor deze nu op 17 kW staat afgesteld.
Ooit wil ik wel een klein hout/olie/pellet-kacheltje in de woonkamer, waar de warmte het meest gewenst is.
Maar pas als ik ook het dek aan renovatie toe is.

De CV op pellet spreekt me wel aan, die kunnen vast enigszins moduleren in tegenstelling tot de meeste oliekachels.
Maar iets onderhoudsgevoeliger en op huidige ligplaats wil ik geen rook/geur overlast bezorgen..?

Boekje Solaranlagen, is dat niet ergens te downloaden? Buffer is lastig, maar als de boot net 4 graden wordt verwarmd in voor-en najaar is dat al veel comfort met een groen geweten.

[Ingir]

Met deze gegevens kan al wat nauwkeuriger gerekend worden. Het gemiddelde verbruik is zo'n 1.000 liter stookolie per jaar waarvan bij 2 personen het SWW-verbruik zo'n 200 liter zal zijn (sanitair warm water). Voor ruimteverwarming resteert dan zo'n 800 liter of 8.500 kWh warmte. Het karakteristieke warmteverlies is dan 142 kWh/m²a, al een heel stuk beter dan de eerder berekende 260 maar nog altijd 6x meer dan voor een goed geïsoleerde woning.

Ik begrijp dat het interieur volledig afbreken en opnieuw opbouwen een boot te ver is. Misschien dan je aandacht concentreren op de isolatie van de stuurhut waar de meeste warmte nu verloren gaat. Dus dubbel glas en isolatie in wanden en dak van de stuurhut.